Hidradenitis suppurativa

Dermatologia
Przewlekła, zapalna, nawrotowa, wyniszczająca dermatoza
Autor tekstu
dr n. med.
Piotr
Ciechanowicz

Hidradenitis suppurativa (HS, Ropnie mnogie pach)

Czym jest HS?
Przewlekła, zapalna, nawrotowa, wyniszczająca dermatoza mieszków włosowych, która zwykle pojawia się po okresie dojrzewania i manifestuje się występowaniem bolesnych, głęboko umiejscowionych zapalnych zmian zlokalizowanych w okolicach skóry zawierających apokrynowe gruczoły potowe, najczęściej w obrębie pach, pachwin i okolicy anogenitalnej

Około 0,4% populacji (zróżnicowanie w zależności od regionu geograficznego):

  • USA - 0,05%, Dania - 4,1%; 
  • Polska – 1,6%

Początek objawów zwykle między okresem dojrzewania a 40 r.ż.  przy czym (najczęściej 2 – 3 dekada życia); Częściej choroba występuje u kobiet niż u mężczyzn 3,6 : 1. Występowanie choroby wśród osób w wieku poniżej 18 lat wynosiło 0,028% (Badanie prawie 55 milionów pacjentów w USA) 

Przyczyny (etiologia):

  • zaburzenia pracy mieszków włosowych,
  • przewlekły stan zapalny z udziałem cytokin (zwłaszcza TNF-α, IL-17, IL-1),
  • czynniki ryzyka: otyłość, palenie tytoniu, stres predyspozycje genetyczne.

Objawy:

Rozpoznanie HS ustala się, jeśli pacjent spełnia trzy kryteria pierwszorzędowe

  1. Obecność typowych dla HS wykwitów skórnych – guzków (zapalnych lub niezapalnych), przetok (zapalnych lub niezapalnych), ropni, blizn (zanikowych, siatkowatych, przerostowych lub linijnych); 
  2. Występowanie zmian w przynajmniej jednym obszarze predylekcyjnym (okolice pach, narządów moczowo-płciowych, krocza, pośladków i podpiersiowej u kobiet);
  3. Nawrotowość - obecność bolesnych, zapalnych lub ropiejących zmian o typie HS przynajmniej 2 razy w okresie 6 miesięcy.

Drugorzędowe kryteria rozpoznania HS (ułatwiają rozpoznanie)

  1. występowanie choroby w rodzinie;
  2. obecność charakterystycznych dla HS zmian poza obszarami predylekcyjnymi;
  3. negatywny wynik w wymazie mikrobiologicznym z obszarów zmienionych chorobowo lub obecność fizjologicznej mikrobioty skóry.

Metody leczenia:

  • leczenie miejscowe (antyseptyki, antybiotyki),
  • leczenie chirurgiczne (drenaże, wycięcia zmian),
  • leczenie ogólne: 
    • antybiotyki ogólne (np. tetracykliny, klindamycyna z rifampicyną);
    • retinoidy, leczenie hormonalne, leki immunosupresyjne;
    • leki biologiczne 

Leczenie biologiczne i programy lekowe NFZ:

  • Adalimumab (przeciwciało anty-TNF-α) – pierwszy lek biologiczny zatwierdzony w HS,
  • od 2024/2025 w Europie i w Polsce rozszerzane są możliwości terapii biologicznej o leki anty-IL-17: sekukinumab i bimekizumab

Program lekowy NFZ: „LECZENIE CHORYCH Z ROPNYM ZAPALENIEM APOKRYNOWYCH GRUCZOŁÓW POTOWYCH (HS)”.